Giới thiệu
Công chứng là bước không thể thiếu trong hầu hết các giao dịch dân sự, từ mua bán nhà đất, lập di chúc cho đến ủy quyền và hợp đồng thương mại. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa phòng công chứng công và văn phòng công chứng tư. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại hình công chứng này để lựa chọn đúng, phù hợp và tiết kiệm thời gian – chi phí.
1. Khái niệm cơ bản
📌 Phòng công chứng công là gì?
-
Là đơn vị sự nghiệp công lập, được thành lập bởi UBND cấp tỉnh, trực thuộc sự quản lý của Sở Tư pháp.
-
Công chứng viên là công chức nhà nước, hưởng lương ngân sách và hoạt động theo luật định.
📌 Văn phòng công chứng tư là gì?
-
Là tổ chức hành nghề công chứng do công chứng viên thành lập theo mô hình doanh nghiệp tư nhân.
-
Hoạt động theo giấy phép do Sở Tư pháp cấp nhưng không thuộc biên chế nhà nước.
2. So sánh chi tiết: Công – Tư
Tiêu chí | Phòng công chứng công | Văn phòng công chứng tư |
---|---|---|
Chủ sở hữu | Nhà nước (UBND tỉnh) | Cá nhân/công chứng viên |
Quản lý trực tiếp | Sở Tư pháp | Sở Tư pháp |
Nhân sự | Công chức nhà nước | Công chứng viên hành nghề tư |
Tính độc lập | Hạn chế (phải theo quy định nhà nước) | Tự chủ hơn trong vận hành |
Biểu phí | Áp dụng theo khung giá Nhà nước | Có thể tính thêm phí dịch vụ hỗ trợ |
Quy mô | Thường lớn hơn, có lịch sử lâu dài | Linh hoạt, phục vụ đa dạng khách hàng |
3. Ưu điểm – nhược điểm mỗi loại
✅ Phòng công chứng công
Ưu điểm:
-
Độ tin cậy cao, công tâm
-
Được sử dụng phổ biến trong các thủ tục hành chính nhà nước
-
Ít xảy ra tranh chấp, sai sót
Nhược điểm:
-
Thủ tục có thể chậm, mất thời gian chờ
-
Không linh hoạt về thời gian làm việc, địa điểm
✅ Văn phòng công chứng tư
Ưu điểm:
-
Linh hoạt thời gian, thậm chí ngoài giờ hành chính
-
Một số nơi có dịch vụ tận nơi, hỗ trợ tận tình
-
Phù hợp cho doanh nghiệp hoặc cá nhân cần xử lý nhanh
Nhược điểm:
-
Phải chọn nơi uy tín để tránh sai sót
-
Một số nơi thu phí cao hơn so với khung chuẩn
4. Khi nào nên chọn công chứng công, khi nào chọn công chứng tư?
-
Chọn phòng công chứng công nếu:
✅ Làm việc với cơ quan nhà nước, hồ sơ quan trọng, yêu cầu bảo đảm tối đa về pháp lý. -
Chọn văn phòng công chứng tư nếu:
✅ Bạn cần sự linh hoạt về thời gian, địa điểm, hoặc muốn công chứng ngoài giờ, tại nhà, cho hồ sơ dân sự nhanh chóng.
Kết luận
Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa phòng công chứng công và văn phòng công chứng tư giúp bạn lựa chọn địa điểm công chứng phù hợp với từng loại giao dịch, hồ sơ. Dù công hay tư, điều quan trọng vẫn là đơn vị phải được cấp phép hợp pháp và công chứng viên có đạo đức nghề nghiệp.